Lời dẫn: Đây là bài viết vừa xuất hiện trên mạng của một người xem truyền hình, tỏ nỗi thất vọng tràn trề đối với phim vừa công chiếu Người cộng sự về Phan Bội Châu và phong trào Đông Du, mà tôi đã viết ngay sau khi xem.
Cảm giác thất vọng của tôi đối với Người cộng sự cũng tràn trề không kém (chưa rảnh hơn để viết kĩ hơn). Nay đã thấy một bạn khán giả thổ lộ giùm cho một vài điểm.
Tuy nhiên, bạn khán giả
này vẫn có những sai lạc quá đáng. Hãy đừng mang một cái sai để đọ lại
với một cái sai đã có. Đó là kiến giải của bạn ấy về Tăng Bạt Hổ. Câu
chuyện kể về Tăng Bạt Hổ đó chỉ là do óc tưởng tượng, hay cũng có thể là
nhầm lẫn, của nhà biên khảo Nguyễn Hiến Lê (viết trước năm 1975). Gần
đây, có nhiều người đã chỉ ra việc cụ Lê viết sai lạc quá đáng như vậy.
Chỉ cần nhớ rằng, Tăng Bạt Hổ lúc đến Nhật cùng Phan Bội Châu thì một
chữ Nhật bẻ đôi cũng không biết, lấy đâu ra những quá khứ vẻ vang uống
rượu khải hoàn cùng thiên hoàng Nhật.
