Theo blog Văn Công Hùng (mình...
khoái bài này nên trích sang)
Chưa bao giờ mà dân ghiền thể
thao lại sướng như bây giờ. Hết truyền hình cáp lại đến kỹ thuật số, hết
internet online lại tin nhắn điện thoại. Chả bù ngày xưa, có tí bóng đá ở sân
Hàng Đẫy là lại ôm ghì lấy cái Oriongtong tổ bố, vừa áp tai vào vừa vỗ, vừa vặn
núm vừa xoay pin nhưng vẫn tiếng được tiếng mất, mà tiếng được lại lẫn với
tiếng sôi ùng ục xèo xèo của đài... Thế mà Hoài Sơn, Đình Khải thời ấy trở thành
thần tượng của biết bao người, trong đó có tôi. Tôi nhớ ba tôi nghe hai ông Sơn
và Khải tường thuật bóng đá rồi phán: Họ không thể nói trực tiếp được, phải nói
sau. (Ông không hiểu rằng nói sau còn khó gấp bội nói trực tiếp, nhưng sở dĩ
ông nói thế vì ông thấy hai anh này liên tu ti không vấp váp gì khi mà bóng và
chân cầu thủ cứ đan dọc đan ngang vô cùng lưu loát trong... mồm các ông). Sau
này đi làm báo, gặp Đình Khải, thấy một ông lù khù như ông nông dân, nhìn ông,
ngắm nghía ông, cứ tự hỏi có phải ông này là Đình Khải tường thuật bóng đá
không? Rồi đến lúc thấy ông làm trực tiếp trên sân, ơ kìa, nhàn nhã thật, cứ
như là ông đang ngồi ở sân uống nước chè hút thuốc lào tiện thể cà kê thêm tí
tí về bóng đá. Nhưng trí nhớ của ông thì siêu phàm. Lần đầu gặp ông một tí, có
ai đó giới thiệu tôi với ông, rồi tôi bày tỏ với ông rằng tôi hâm mộ ông từ
nhỏ, ba tôi cũng hâm mộ ông, hình như ông bảo cũng có đọc tôi. Bẵng đi cả năm tôi gặp lại ông trên sân bóng khi
ông đang thủng thẳng chuẩn bị tường thuật, chả có ô có ngăn gì, một cái bàn,
micro cầm trên tay... nhưng ông nhận ra và gọi đúng tên tôi. Điều ấy cắt nghĩa
tại sao khi tường thuật, thôi thì những Thế Anh, Cao Cường, Mỵ, Hiển, Khánh,
Chính, Điểm... ông nhớ vanh vách đã đành, đằng này tường thuật bóng đá quốc tế,
hồi ấy các giải quân đội các nước XHCN hay tổ chức ở Việt Nam, tên dài ngoằng
ngoẵng, trẹo cả mồm cong cả lưỡi, ốp, ép, xki... thế mà ông cũng cứ là làu làu
chả sót một âm gió nào thì quả là thần kỳ. Dông dài thế để nói rằng nếu không
có ông và những người bình luận thể thao thì cái khoảng cách giữa người hâm mộ
và các trận đấu nó cứ xa vời nếu không muốn nói là chả cách gì mà được thưởng
thức. Và cũng để nói rằng, những nhà báo thể thao như ông thuộc hàng thượng
thặng rồi, mở mồm ra là... bóng lăn.
Khi mà truyền hình chưa
phát triển như bây giờ thì ngoài radio, báo giấy chiếm thế thượng phong. Tôi
nhớ mỗi lần Euro hoặc word cup thì các báo bao giờ cũng ra tin nhanh, vừa phục
vụ dân ghiền, vừa tăng thu nhập cho báo. Hồi ấy tin nhanh chạy hơn tôm tươi
thời bao cấp. Và cũng từ đấy mà những cái tên như Chánh Trinh, Tường Vi, Nguyễn
Nguyên... xuất hiện và khẳng định vị thế trong lòng bạn đọc. Một loạt các nhà
thơ, nhà văn, đạo diễn... cũng "lên ngôi" cùng bóng đá như Anh Ngọc,
Doãn Hoàng Giang, Tô Nhuận Vĩ, Yên Ba, Phạm Xuân Nguyên... họ trổ tài dự đoán
mà phần lớn là... sai, và sai thì trận sau lại... sai tiếp. Lên truyền hình dự
đoán sai mà vẫn được người hâm mộ chờ đón thì quả là chỉ có bóng đá và thi nhân
làm được việc ấy.
..............
Nhưng đấy là các bình luận viên chuyên nghiệp, tôi thú nhất là được nghe
các bình luận viên nhân dân... cãi nhau. Mỗi lần đến mùa bóng đá thì thôi rồi,
các quán cà phê sáng nghìn nghịt người, và ai cũng mở hết công suất... nói. Tất
cả đều bình đẳng, từ ông giáo sư đến anh xe ôm, từ anh viên chức đến bác chủ
quán, cả mấy chú đánh giày, mấy nàng vé số, mấy cô cậu dạt vòm... Có người còn
gọi việt vị là "liệt" vị, chưa phân biệt ném biên với phạt góc, nói
như ông Hai Bửu một thời là chưa biết trái bóng mấy múi, nhưng cãi nhau hăng
hơn chia thịt bò chết ngã nước, đại loại chỉ biết gọi Ronando là
"thằng" đầu trọc, bảo cứ thấy "thằng" đầu trọc lao lên là
vào, không oong đơ chi hết..., hoặc như gần tất tần tật đều yêu anh mắt trố
Colina, dù thú thật, nếu mới nhìn lần đầu ngoài đời chắc trông ông trọng tài
người Ý này gớm chết, nhưng sự trung thực, phong thái khoan thai dứt khoát
nhưng lại cởi mở của ông trên sân đã thu phục tất cả mọi người...
Nhân đây nói luôn về các "bờ lờ
vờ" bóng đá trên truyền hình của ta hiện nay. Có cảm giác như họ vừa tường
thuật vừa... ngủ, nên chả theo dõi tình huống trên sân. Bóng ra biên thì bảo
trận đấu đang tiếp tục, trọng tài rút thẻ vàng rồi thì bảo anh không phạm lỗi,
không những thế còn luôn khẳng định "không hề phạm lỗi", thậm chí
bóng vào lưới rồi còn bâng quơ đâu đâu. Họ nói nhiều quá trong khi lại bỏ sót
điều cần nói. Lẽ ra như ông Đình Khải tường thuật trên sóng phát thanh mới phải
nói nhiều và lăn theo bóng vì chả ai thấy trái bóng ở đâu trừ ông ấy. Còn truyền
hình thì ai cũng đang xem cả, cũng thấy rõ là bóng đang lăn ở chỗ nào, cầu thủ
nào đang chạy đang đi... chả cần giới thiệu liên tu bất tận đến ríu lưỡi lại
như thế, mà cái cần là anh cung cấp thông tin ngoài trái bóng, ngoài sân cho
người xem. Và có thể là những bình luận thật đúng, thật sát và thật tinh tế hài
hước...
Nhưng nói gì thì nói, nếu không có các
nhà báo thể thao, thì sẽ thế nào nhỉ? Một trận bóng đá chẳng hạn, thiếu đi
những cái máy ảnh dài ngoẵng chờ chực ở cầu môn, những cái áo bính lúc vật vờ
lúc liến thoắng trên sân, rồi sau trận đấu, chả thấy dòng nào trên báo, rồi
tivi cứ chiếu mà chả thấy ai nói gì (dù thi thoảng tôi có làm một cái việc
không được phải lắm với các đồng nghiệp khi xem "vilit phút bồn" là
xem tivi nhưng tắt tiếng rồi mở radio để nghe), nhưng dù sao thì cũng vẫn phải
có họ. Họ là một phần của thể thao, và thể thao thì là một phần của cuộc sống,
vậy thì họ là một phần của cuộc sống vậy.
Vậy nên chân dung nhà báo thể thao của
nhà báo thể thao Nguyễn Lưu mới mần đến mấy tập.
Pleiku đêm
17/9/2009
--------------
Đây là bài mình viết Tựa cho tập
sách của ông Nguyễn Lưu từ hồi 2009, sau khi đăng bên vnweblogs.com thì có mấy
chục cái còm, trong đó có cái còm này đọc còn tưng bừng hơn bài chính (người
còm này nghe nói học cùng trường mình, sau mình 20m khóa, và giờ làm ở VTV):
Tặng bác cái entry của em về bác
Khải nè
Quyền lực V.O.V
Hôm Chủ nhật vào sân Chi Lăng xem
bóng đá trận SHB.Đà Nẵng gặp Hoàng Anh –Gia Lai, thấy một CĐV trung niên mắt thì
dán xuống sân Chi Lăng còn tai thì ghì chặt chiếc đài FM nghe tường thuật trận
T&T.HN đá với Đồng Tâm Long An ngoài Hà Nội. Bên cạnh thằng cu con thỉnh
thoảng lại giật lấy đài của bố để nghe. Chẳng khác gì mình thời nhỏ.
Một tín đồ của VOV mình chụp được
trên sân Chi Lăng
Đúng là bây giờ xem bình luận
bóng đá qua ti vi chán vô cùng. Các BLV cứ nhàn nhạt, thiếu cá tính, kiến thức,
hoặc ăn nói bốc giời vô tội vạ. Cha mình ở nhà có trận đấu nào là ông bật hình
lên tắt phụt âm thanh, lôi con đài của cụ xuống. Thế là mắt xem truyền hình còn
tai nghe VOV. Tất nhiên phải là giọng của bác Đình Khải.
Hôm qua, trước khia chia tay
không nhậu được với nhau mình chỉ dặn thằng em Khắc Cường ( BLV VTV 3) cố gắng
bình luận cho ngon chứ đừng đi theo con đường ai cả chán lắm. Mình quý nó từ
thời ra Hà Nội nhậu chia tay với đại ca Anh Ngọc sang Italia, nên mới khuyên nó
thế. Nó bảo ừ em rút kinh nghiệm…
Thương nhỉ. Thiệu chó nên mời anh
này đi uống cà phê
Mình đi làm mới gặp bác Đình
Khải, thần tượng tuổi thơ. Ông già rồi, trên 60 mà khí lượng vạm vỡ. Đúng là
người sinh ra để bình luận bóng đá trên sóng FM. Bác Khải và Hoài Sơn là cặp
bài trùng bình luận bóng đá VOV một đi không trở lại. Mình ước giá như gần đây
bác không nhảy sang bình truyền hình…
Cặp Khải- Sơn một tung một hứng,
dí dỏm, nắm trạng thái để mê hoặc người nghe cực tốt. Hôm ở Pleiku mình nhớ bác
Khải nói thế này: Bình luận viên-hiểu một cách nôm na là người đưa trận đấu đến
với khán giả.Một trận đấu bên cạnh yếu tố chất lượng chuyên môn thì BLV chính
là chất xúc tác làm sinh động hơn không khí trận đấu.Trận đấu hay thì phải giữ
được lửa,còn trận đấu dở thì phải biết để khán giả không ngáp dài ngáp ngắn rồi
thiếp đi lúc nào không hay.
Hoan hô bác Khải. Chẳng trách từ
nhỏ nghe bác hét: vào…vào…vào rồi mà xốn xang cả người. Đột ngột bác quay ngoắt
180 độ. " Không, các bạn ơi, quả bóng đã đi chệch cột dọc trong gang
tấc.Tiếc quá!". “ Thưa các bạn. Hôm nay trời Hà Nội trong xanh lộng gió.
Sân Cột Cờ ( nay là Hàng Đẫy) nắng thu vàng nhàn nhạt”… nghe lâng lâng xúc cảm…
Hoài Sơn ( áo vàng)- Đình Khải-
song kiếm hợp bích một đi không trở lại của VOV.
Thiệu chó, thằng bạn vàng của
mình thời đi học Đại học nửa đêm khiến cả dãy cư xá các em phải há hốc mồm nghe
nó tường thuật bóng đá rồi lăn ra cười. Bằng giọng Quảng Trị trọ trẹ, nó bắt
chước giọng bác Đình Khải bình luận thế này:
“Kính thưa các em cư xá đại học
khoa học! Hôm nay, trời Cố đô trong xanh lộng gió. Gió miên man thổi từ cầu
Tràng Tiền, len qua trường Đại Học Sư Phạm Huế, len qua háng mấy em sinh viên
đẹp cực kỳ trước khi ập vào sân vận động Tự Do. Trọng tài Nguyễn Văn Mùi cầm
chiếc dùi cui lùa 22 cầu thủ ra sân. 22 cô gái Huế trong trang phục áo dài
truyền thống, với 22 bó hoa trong tay nhảy xổ đến tặng và hôn toẹt vào mặt các
cầu thủ. Trọng tài Mùi toét còi, trận đấu bắt đầu.
Quang Sang chuyền bóng cho Quang
Phú. Quang Phú đi bóng xuống. Qua một hậu vệ, hai hậu vệ, ba hậu vệ, bốn hậu
vệ, năm hậu vệ, sáu hậu về, bảy hậu vệ ( sao đội bóng có 11 anh mà nhiều hậu vệ
vậy trời) qua luôn thủ môn. Sút. Vào....vào..vào. Không, không vào rồi các em
gái cư xá đại học khoa học ơi! Tiếc quá! Chu
choa, đụ mạ bóng vọt xà. Xin lỗi các em. Anh Phú sút bằng chân trái nên không
chính xác. Chân trái không phải là chân phải của anh ( lẽ ra phải nói chân trái
không phải là chân thuận của anh chứ). Đụ mạ, nếu anh Phú sút bằng chân giữa
thì vào rồi!
Bọn con gái trong cư xá khoái trá
cười bò lăn bò càng. Vỗ tay rào rào bảo tiếp tiếp đi anh Thiệu chó.
Ai ngờ ra trường Thiệu chó đầu
quân cho Đài tiếng nói Việt Nam
thật. Kể cũng là duyên tiền định. Thằng này mồm mép như tép nhảy, hài hước dí
dỏm hợp với VOV. Mình đã kể sơ rồi. Nó viết tin diệt chuột rồi phát ra Hà Nội:
“ Kính thưa các bạn! ( mình phát hiện kinh hoàng bản tin nào của VOV cũng phải
đề kính thưa đủ thứ). Hiện nay, diễn biến đàn chuột phá phách hoa màu đã phát
triển trên diện rộng, rất phức tạp bà con ạ. Bà con nên căm thù, coi chuột như
sài lang đế quốc Mỹ, Bin- La- Đen- mà diệt mới hy vọng thành công”. Giọng trọ
trẹ đến ông Giám đốc VOV cũng lạy: Thiệu ơi! đến tau còn không dịch ra giọng
mày thì bà con hiểu thế đéo nào được. Ông này nhầm to!
Đến ở tận cái Tân Yên thôn, Tân
Phú xã, Tân Kỳ huyện, Nghệ An Tỉnh ( tức quê Quý đẹt) cha mình vẫn nghe được.
Điện vào bảo mình ha ha cha nghe tin diệt chuột của thằng Đình Thiệu giọng đọc
sướng thật. Hoánh tráng thật. Con cố mà học nó để mở mày mở mặt với bà con kẻo
phí công cha cho ăn học…
Thấy hai bố con giành nhau cái
đài FM trên sân Chi lăng, kỷ niệm ùa về. Không chỉ ngày xưa, mà bây giờ cũng
thế, biết bao đứa trẻ vùng sâu vùng xa biết đến bao điều kỳ vĩ của thế giới bên
ngoài nhờ chính cái đài FM này.
Ngày xưa ở quê mình đâu có ti vi.
Đến năm 1994 mới có điện. Thành ra, tất cả những kiến thức hay rung cảm vi diệu
trong tâm hồn mình đều được bạn đài VOV khai sáng. “ Đây là Đài tiếng nói Việt Nam , phát thanh từ Hà Nội Thủ đô nước Cộng Hòa
xã hội Chủ nghĩa Việt Nam
”..Nhạc hiệu tằng tăng tăng…
Mình nhớ đọc truyện đêm khuya.
Câu chuyện cảnh giác. Sân khấu tối thứ 7 nhạc hiệu đàn bầu nghe muốn khóc : “
tằng tăng tăng/ tăng tằng tăng tắng/ tăng tằng tặng tằng/ tăng tằng tặng tằng.
Sân- khấu- truyền- thanh, giọng cô phát thanh vang lên ngọt như mía lùi ( có ai
còn nhớ không ta). Sáng Chủ nhật có các vở kịch văn nghệ quân đội vở nào cũng
hay. Ngày xưa sáng Chủ nhật nào cũng phải ráng nghe hết chuyện mới lùa bò đi
ăn. Rồi lén lút trùm chăn nghe Tam Quốc Diễn nghĩa, Tây Du Kí, Thần điêu Đại
hiệp... bởi sợ công an xóm nó bắt vì tội nghe đài Trung Quốc phản động. Những
lúc hết pin cơ khổ, nghe câu được câu mất tức nổ đom đóm.
Mối lần về quê, tối nào hai cha
con cũng quấn quýt nghe đài FM đến khuya. Vặn vặn, dò dò bật bật mà nước mắt
lưng tròng vì thương nhớ một thuở hàn vi.
[góp ý]| Viết bởi Quý | 26 Oct
2009, 14:07
Được đăng bởi Văn Công Hùng vào
lúc 07:00:00
Mọi người cảm ơn cháu Hoa đi!Xóa
Con bố Đoàn hay lắm, con hãy thay bố vào Blog làm thành viên chính thức đi nhé. Hãy làm lí lịch trích "dọc" để chúng ta "xét duyệt" sau đó đưa dô hàng ngũ, nếu đồng ý thì cho xin một chữ "dâng" nhé. Tếu táo thế thôi, bác rất vui vì con đã tham gia chắc chắn sẽ động đến suy tư của nhiều bác chưa tham gia đấy. Hẹn gặp nhau liên tục nhé.Trả lờiXóa