Thứ Năm, 02/05/2013, 18:08 (GMT+7)
Nhặt
đóa hoa vô thường
Bài đoạt giải nhì Nhạc Trịnh trong tôi 2013
“Rồi
một chiều tóc trắng như vôi…” Tôi buộc phải gài câu
hát bâng quơ mà ba hằng nghêu ngao vào bài thi đại học của mình. Đơn giản vì
tôi thích, chẳng thể lý giải được. Mãi đến ngày ba mất, tôi mới mò mẫm đi tìm
gốc gác câu hát này. Tôi đã đến với âm nhạc Trịnh Công Sơn như thế.
Tôi
nghe và hát nhạc Trịnh mê say lắm, đến nỗi “lây lan” cho cả những người xung
quanh. Có lần bạn tôi thắc mắc, không biết “mặt trời đầu môi” là gì. Thú thật
tôi cũng không rõ. Và nhiều ca từ trong nhạc Trịnh mặc dù không tỏ tường, nhưng
tôi chấp nhận như một lẽ đương nhiên, như thể nó phải là như thế.
Từ
đó, Trịnh ru tôi những đêm khó ngủ, vỗ về tôi nỗi mất mát trong đời sống…
Những
loài hoa đến từ nhạc Trịnh Công Sơn đẹp lạ lùng đã đành, ngay lũ sâu trong
“loài sâu ngủ quên trong tóc chiều” (Dấu
chân địa đàng) cũng dễ thương đến lạ.
Dần
dà, khi thứ âm nhạc rất “nuột” (trong suy nghĩ của tôi) được thể hiện qua tiếng
hát rất “mộc” của Khánh Ly và giọng ca Trịnh Vĩnh Trinh - người em gái út nhạc
sĩ nhẹ thấm vào hồn tôi.
Ca
từ, giai điệu là chất liệu mà chỉ những người thấu hiểu mới tự “điêu khắc” nên
một “tượng đài” về cái đẹp. Hình mẫu về cái đẹp trong tôi là nhạc Trịnh, mà
ngôn từ tôi vốn nghèo nàn khó lý giải. Và tôi chợt nhận ra quan niệm “sống gửi
thác về” qua kiếp “Ở trọ” thật mong manh, hư ảo.
Nhưng
nếu sự tiến bộ về nhạc Trịnh của tôi chỉ trải ra theo bề rộng, có lẽ tôi không
dám chia sẻ điều gì. Cái tôi đạt được là tôi đã lớn lên cùng nhạc Trịnh, theo
chiều sâu tâm hồn và hiểu hơn tính Phật ông nhặt nhạnh, gom góp từ đời sống.
Nói tôi tiến hóa nhờ nghe nhạc Trịnh cũng không sai.
Nếu
như trước kia, “Tôi ơi đừng tuyệt vọng”,
“Để gió cuốn đi”, “Ướt mi”, “Rừng xưa đã khép”… biết cách an ủi tôi bằng sự
cảm thông, đôi khi còn bình phương nỗi buồn của tôi, thì nay sự buồn bã hay nỗi
ám ảnh cái đau trong nhạc Trịnh đã dần được mở nút qua lăng kính Phật giáo.
Cái
sự vô thường luôn hiện hữu trong các sáng tác của ông. “Yêu em yêu thêm tình phụ, Yêu em lòng chợt từ bi bất ngờ” (Ru em).
Hiểu rằng mỗi con người đều gánh chịu sự khổ đau, ấy là lúc Trịnh Công Sơn đã
quá hiểu về lẽ vô thường. Trên cái nền giác ngộ, lòng từ bi bắt đầu nở hoa với
khát vọng mãnh liệt thôi thúc con người ta phải thoát ra khỏi khổ đau.
Khi
một cơn giận hay nỗi buồn nảy nở, tôi tự nhủ “Để-gió-cuốn-đi” (tiêu đề một bài
hát của Trịnh Công Sơn) như một câu niệm chú để đưa mình về trạng thái cân
bằng.
“Sống trong đời sống cần
có một tấm lòng,
Để làm gì em biết không?
Để gió cuốn đi, để gió
cuốn đi, để gió cuốn đi” (Để gió cuốn đi)
Lúc
trước tôi cứ ngỡ làm người tử tế chỉ cần một tấm lòng, nhưng bây giờ tôi mới
hiểu tấm lòng vô ngã phải luôn giành thế chủ động. Tôi cũng đã chịu khó đi gõ
cửa cuộc đời để tìm đến những nơi thực sự cần mình, thay vì chờ cơ hội tìm đến.
Kinh
Pháp cú có mô tả các bậc thánh nhân giống như những con chim bay qua bầu trời,
không để lại dấu vết. Ý Trịnh Công Sơn trong câu hát trên muốn nhắn nhủ, một
tấm lòng chân thật luôn là kẻ “ẩn danh”, không cần níu giữ gì.
Trịnh
Công Sơn đã viết: “Hãy đi đến tận cùng của tuyệt vọng, để thấy thuyệt vọng cũng
đẹp như một bông hoa”. Chẳng phải ông đã gom ngàn vạn “bông hoa” của đời sống
vào âm nhạc đó sao? Vậy thì tôi, kẻ vô danh này, nguyện đi thu nhặt những “đóa
hoa vô thường” mà cố nhân đã gửi lại nơi cõi tạm này.
TÂN HOA (Hà Nội)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét