Vài lời cùng bình luận viên bóng đá

Mình cũng kêu thế này lâu rồi. Tiếc thay như nói với người điếc ! Ngoài những chiêu trò dư thừa của các bình luận bóng đá nêu ở bài này, người ta còn nhờ cả nghệ sỹ, ca sỹ bình bóng đá mới GHÊ chứ. Họ coi khán giả kg bằng con nít. Đúng là đầu họ có vấn đề.

Theo nguolotgach blog

Lại một mùa World Cup đã đi hết một nửa chặng đường, bên cạnh nỗi háo hức mong chờ những trận cầu đẹp, nhìn thần tượng tung hoành trên sân hay chứng kiến những giọt nước mắt vui sướng hay đau buồn của cầu thủ, của cổ động viên, 4 năm qua tôi vẫn luôn mong chờ những giây phút sống trong không khí bóng đá như thế này. Tất nhiên bên cạnh đó vẫn là nỗi niềm muôn thuở đối với các Bình Luận Viên (BLV) bóng đá VTV.

Hai năm trước, mùa Euro 2012, tôi đã dành rất nhiều thời gian để phản đối, để bài tỏ nỗi bức xúc của mình, tham gia vào một diễn đàn trên facebook để phân tích những lời hớ hênh, những câu vô nghĩa của BLV Tạ Biên Cương, tất nhiên tôi cũng mong VTV chịu khó lắng nghe và có chút gì đó thông cảm cho dân đen chúng tôi mà thay đổi ít nhiều, nhưng 2 năm trôi qua, World Cup lại đến và họ vẫn y như vậy nên tôi viết bài này coi như một lời chào và xin… không hẹn gặp lại các anh. 

Đứng dưới góc nhìn của VTV mà nói, các vị cho rằng các vị đã bỏ ra rất nhiều tiền để mua bản quyền World Cup từ Brazil xa xôi cho khán giả có cơ hội xem đầy đủ, các vị còn cho nhiều đội phóng viên xông pha qua tận Brazil để lấy tin, các vị cũng nghĩ ra đầy chương trình nào đồng hành, nào bình luận trước, giữa và sau trận đấu, nào mời các danh hài, nhà báo, huấn luyện viên, cả ca sỹ và chân dài để cho chương trình thêm phong phú. Các vị nghĩ mình đã làm rất tốt, khán giả thay vì tận thưởng thì lại kêu ca, thật không công bằng cho các vị.

Nhìn từ một góc độ khác thì thấy rằng các vị bỏ ra quá nhiều để nhận được phản ứng không thật hài lòng của người xem chẳng phải do trong đó có vấn đề?! Chẳng phải các vị cũng cần xem lại mình để xem lý do tại sao như vậy?

Với tôi mà nói, điều tôi trông chờ nhất tất nhiên là trong trận đấu, lúc xem thì xem diễn biến của trận đấu còn tiểu sử cầu thủ, ba anh ta, mẹ anh ta, bạn gái anh ta v.v thì hậu xét, đọc trên mạng đầy thông tin thì cần các anh cung cấp vào lúc “dầu sôi lửa bỏng” đó để làm gì? Các anh có nhớ bao nhiêu lần các anh vì chú tâm vào những thông tin bên lề mà các đường tấn công hay các tình huống hay của trận đấu trôi tuột đi trong khi các anh cứ mãi mê với tin tức tận đâu đâu. Thử hỏi, các anh dựng lên nào bình luận trước, giữa hay sau trận đấu, các buổi nói chuyện với chuyên gia hay bài viết về tương quan giữa hai đội để làm gì trong khi đến trận đấu chính thì các anh lại toàn lo những chuyện bên lề và “thỉnh thoảng” mới quay lại diễn biến của trận đấu và thường bị trễ đi vài nhịp?

Có thể sự cung cấp thông tin bên lề đó đối với các anh là cung cấp thêm kiến thức cho khán giả nhưng xin cảm ơn anh, những người chịu thức gần như cả đêm suốt cả tháng trời thì những kiến thức xung quanh chẳng lẽ họ không biết, còn những người không quan tâm đến bóng đá nhiều thì chắc không cần biết nên những thông tin các anh đã dày công sưu tầm có vẻ hơi… dư đối với tôi, tôi chẳng hiểu các anh muốn khoe kiến thức thì trước, sau và giữa trận đấu vẫn chưa đủ cho các anh, cứ nhất thiết đang lúc người ta say sưa theo dõi trận đấu mà thêm vào mới vừa lòng?

Với tôi mà nói đó là sự “tra tấn” hơi bị mệt vì bị “chia não” ra 2 phần. Trong khi mắt dán vào màn hình, tim đập thình thịch theo trái bóng thì tai lại phải nghe thứ đại khái như bạn gái của cầu thủ này là hoa hậu năm bao nhiêu, ba, mẹ của cầu thủ kia làm nghề gì? Cầu thủ nọ bao nhiêu tuổi, đá cho đội nào, năm qua anh ta ghi bao nhiêu bàn, huấn luyện viên này từng huấn luyện cho đội A,B,C hay 10 năm trước hai đội đã gặp nhau và trong 10 năm đó thì mỗi đội đã đá với bao nhiêu đội bóng khác…cơ man nào là thông tin trớt quớt so với diễn biến của trận đấu. Sự trớt quớt này chỉ có thể so sánh như là nấu canh chua mà nêm với dấm và chấm với xì dầu vậy. Nản vô cùng.

Thôi thì kể khổ với các anh vậy thôi, bản thân tôi chẳng dám mong vì tôi mà các anh thay đổi, hội của chúng tôi với vài ngàn người la làng suốt 2 năm qua mà có si nhê gì đâu, hết mong và hết thuốc chữa rồi. Vậy nên, tôi chính thức giả biệt các anh, sau này xem SopCast thôi chứ thật tình là mệt lỗ tai lắm rồi, cũng chẳng buồn nói nữa.

Tôi thì chẳng thể giã từ trái bóng nhưng nhờ các anh độc quyền ngày chủ nhật sôi động và các giải quốc tế quan trọng nên tình yêu đó cũng bớt đi một chút, nhờ vậy mà được ngủ nhiều hơn, vì sức khỏe của mình tôi cảm ơn các anh! Chào thân ái.

Phoenix

http://www.triethocduongpho.com/2014/07/01/vai-loi-cung-binh-luan-vien-bong-da/

Đọc lại một bài viết nhân mùa "Ơ rô" 98 của Hồng Lê Thọ:

Thứ Sáu, ngày 11 tháng 11 năm 2011(đăng lại)

TƯỜNG THUẬT--BÌNH LUẬN TRONG BÓNG ĐÁ

           

Giải bóng đá tranh vô địch Châu Âu vừa kết thúc đem lại vinh quang đầy kịch tính và may mắn thay cho nền bóng đá Pháp. “Hậu Ơ rô” vẫn còn râm ran đó đây, là giây phút để không những cho các đội tham dự giải chiêm nghiệm mà còn là khoảng thời gian để giới hâm mộ bóng đá “thư giản” lắng nghe những ý kiến bình luận chính xác và đầy đủ hơn của các nhà thể thao chuyên nghiệp.

Ronaldo trong trận chung kết World Cup 98

          Khác với người được may mắn ngồi trên sân đá bóng, theo dõi trận đấu quyết liệt, hồi hộp với bầu không khí nóng bỏng trên sân cỏ, chìm đắm trong tiếng reo hò đến khản cả tiếng của hàng vạn người thì khán giả trước màn ảnh nhỏ ở trong trạng thái “tĩnh” hơn, vì vậy vai trò của người tường thuật bóng đá trở nên vô cùng quan trọng và cần thiết, bên cạnh việc theo dõi quả bóng di chuyển liên tục, tai vẫn lắng nghe lời mô tả diễn tiến của tường thuật viên để có cảm giác hưng phấn, giận dữ, vui sướng và hồi hộp .. . trong lúc cổ động cho đội bóng mình yêu thích. Bóng đá khác với những môn thể thao “quí tộc” như tennis, đánh golf mà nó mang tính quần chúng rất cao, lôi cuốn hàng triệu người vào cuộc thật dễ dàng nhất là những trận tranh giải có tầm vóc lớn như World cúp, giải bóng đá ngoại hạng Anh ..., vì vậy theo chúng tôi việc tường thuật phải sinh động, dễ hiểu và đầy cảm xúc sôi nổi tương hợp với những gì đang diễn ra trên sân cỏ. Khái niệm tường thuật và bình luận hình như được hiểu khá lẫn lộn trong thực tế hiện nay. Tất nhiên khi tường thuật - mô tả trận đấu - vẫn có thể  làm tăng  độ căng thẳng và hồi hộp qua những phân tích kỹ thuật về  “chơi” bóng của các cầu thủ trên sân  như giao, đẩy, gài, hất, tung, đội đầu, giật bằng chân... quả bóng của cầu thủ ngay trong giây phút đó thì nhà tường thuật nhà ta lại say sưa kể lại chuyện dông dài lịch sử đội bóng, những thành tích của cầu thủ “đâu đâu” tự đời nào, ít nhiều mang tính phô trương về sự uyên bác của mình một cách không cần thiết. Có những lúc quả bóng đang được “vờn” trước khung thành của đối phương rất căng thẳng thì ta lại nghe những lời “bình” trật rơ của nhà tường thuật, vẫn sa đà kể lại  lịch sử những trận trước. Đến khi quả bóng đã được “sút” đầy kịch tính thì nhà bình luận mới tỉnh lại, quay về với thực tế, la to “... vào” ! thật đột xuất. Người xem có cảm thấy hụt hẩng, rối trí, lắm lúc khó chịu vì vướng bận vô lý ấy. Vai trò của người tường thuật là gây cảm hứng sôi nổi lôi cuốn hàng triệu khán giả xem TV vào cuộc, vì vậy lẽ ra phải mô tả thật sát sao với diễn tiến của trận đấu, đặc biệt là quả bóng đang ở đâu, vị trí các cầu thủ biến hóa ra sao thì có lúc lại im lặng, thỉnh thoảng gọi “trọc lóc” tên cầu thủ để lấp khoảng khắc “chết” trên TV mà thôi. Thật khó chịu và mất hứng khi từ TV vẫn văng vẳng lời tường thuật, la hét theo quả bóng của người tường thuật nước ngoài thật sôi nổi trong khi nhà bình luận của ta im tiếng hay ngược lại say sưa nói chuyện “hàn lâm” trong những trận bóng quốc tế. Nếu có dịp các bạn nghe qua cách tường thuật bóng đá ở nước ngoài, người theo dõi trận bóng từ xa cảm tưởng như được ngồi xem tại chỗ, hưng phấn và hồi hộp không kém nhờ người mô tả theo dõi trận đấu rất sinh động, hùng biện hơi “lém lĩnh” và hóm hỉnh. Khi cần hét to, người tường thuật la át cả micro gây hồi hộp cao độ, nhất là lúc quả bóng đang được các cầu thủ tìm cách đưa vào khung thành... và chẳng may quả sút “sấm sét” ấy “ra ngoài” thì ngôn ngữ được sử dụng để biểu hiện “động thái” tạo ra hình ảnh cụ thể như “quả bóng lệch ra ngoài trong đường tơ kẻ tóc”, “liếm cột dọc chệch ra ngoài...” gây tiếc nuối cho người nghe. Điều nầy làm cho chúng ta nhớ lại một Huyền Vũ ngày nào khi anh tường thuật bóng đá trước đây. Ngôn ngữ tường thuật bóng đá không phải là ngôn ngữ ước lệ, chung chung hay theo một công thức cố định như “thiết kế bóng” (?) hay “tổ chức tấn công” ... mà chúng ta thường nghe thấy. “Thiết kế”, “tổ chức” là vai trò của huấn luyện viên trưởng (coach), chính ông là người ra lệnh thay đổi chiến thuật, chiến lược cho đội bóng mình, thay đổi cầu thủ theo “thiết kế” hay “tổ chức” theo ý của ông chứ nào phải cầu thủ trên sân. Vi vậy có nên chăng khi sử dụng những từ ngữ hơi sáo rỗng ấy mà lẽ ra cần phải “động hơn”, hình tượng và dễ hiểu hơn, bám sát sự chuyển động của quả bóng và đội hình. Việc gì phải nói “không thành công”, thật chữ nghĩa như thế khi cầu thủ sút quá gấp, lệch ra ngoài hay cố gắng gỡ gạc "vớt" bóng không kịp. Tóm lại những lời “bình” đúng lúc và chính xác đầy thuyết phục sẽ làm tăng thêm thú vị cho người thưởng thức. Nếu cần thiết cần phải có những lời hướng dẫn giúp cho khán giả hiểu biết thêm ý nghĩa, cơ cấu đội hình của hai bên, lịch sử, kết quả trước đó... thì đài nên dành thì giờ để giới thiệu trước khi quả bóng lăn, hay khi trận bóng đang nghỉ giải lao giữa trận, đó là lúc để “tha hồ” bình luận trận bóng, chiến thuật chiến lược của huấn luyện viên hay đánh giá cầu thủ, kịch tính của trận bóng. Nếu được trước khi kết thúc chương trình, xin mời nhà bình luận chuyên môn tham gia thêm ít phút tại trường quay hay phỏng vấn bên sân cỏ thay vì “tắt” một cái “rụp” với công thức “đến đây là hết”. 

          Hương vị sau một bữa ăn ngon là uống trà đàm luận, tổng kết, bình phẩm vì vậy sau trận bóng nên giành thì giờ cho những câu chuyện thú vị như vậy thì hợp lý và hữu ích biết bao.

          Tường thuật và bình luận thật khác nhau. Những lời bình không khớp với diễn biến đang diễn ra trên sân cỏ thì tác dụng của nó sẽ ngược lại, dễ làm cho người xem từ xa khó chịu và không ít nhiều rối rắm, mất vui. Nói khác đi là phạm lỗi “việt vị” thấy rõ. Mùa bóng “Tiger cúp” sắp đến, hi vọng chúng ta sẽ cảm thấy hào hứng hơn qua những lời tường thuật cháy bỏng của những nhà tường thuật đã được tin yêu.

Hồng Lê Thọ

Sắp vào mùa Uôn-cúp 98

Tuần san SGGP-98 

http://dttl-nguoilotgach.blogspot.com/2011/11/tuong-thuat-binh-luan-trong-bong.html