Dù “cải cách hành chính” đang là nhiệm vụ quan trọng của các cấp chính quyền Nhà nước song hội chứng “làm đơn” chưa vì thế mà giảm bớt.
Cảnh chờ nộp đơn tại một cơ quan
công quyền Thành phố. Ảnh: Duy Chiến
Nhiều người dân vì muốn được việc, vẫn bị quán tính “làm
đơn” chi phối, bất kể nhu cầu làm đơn đó đúng hay sai. Xung quanh “hội
chứng” này có nhiều chuyện dở khóc dở cười…
“Quyền” cũng phải xin
Trong cuộc tiếp xúc cử tri
thông báo kết quả của kỳ họp Quốc hội vừa qua, cử tri Tạ Quang Hưngở
phường Tân Định, Q1. TP.HCM, thẳng thừng thể hiện bức xúc về khiếu nại kéo dài,
nhất là phần “thủ tục”. Ông kể: “Tôi gặp một ĐBQH trình bày. Đại biểu này nghe
xong bảo: “Ông làm đơn gửi cho tôi!”.
Tôi mừng quá, về viết đơn kèm
thêm một bộ hồ sơ photo, và cầm đến Văn phòng ĐBQH cách nhà hơn một cây số. Tới
nơi nhân viên văn phòng bảo: “Không nhận đơn trực tiếp, phải gởi qua bưu điện”.
Vậy là tôi phải trở ra, tìm bưu điện gửi!
Vậy mà cho đến nay đã cả năm
trời chưa thấy kết quả giải quyết, chưa ai hồi âm cho tôi biết đơn của tôi đi
đến đâu rồi.”
Ông Hưng băn khoăn: “Tôi không
hiểu vì sao chúng ta lại bày ra thủ tục rườm rà nhiêu khê và rất vô lý là việc
gì cũng phải bắt đầu từ cái “đơn xin”! Trong khi khiếu nại, tố cáo là quyền của
công dân”.
Với cơ quan của QH, tức đại
diện cho nhân dân còn như vậy, còn các cơ quan hành chính, nạn “đơn xin” còn
nặng nề hơn gấp bội.
Chúng ta có Luật Giáo dục từ
lâu. Năm 2009, Quốc hội đã sửa đổi, bổ sung thêm một số điều nhằm đảm bảo mọi
trẻ em thế hệ tương lai đều được đến trường. Khoản 1, điều 11 nêu rõ: “Phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em năm tuổi,
phổ cập giáo dục tiểu học và phổ cập giáo dục trung học cơ sở. Nhà nước quyết
định kế hoạch phổ cập giáo dục, bảo đảm các điều kiện để thực hiện phổ cập giáo
dục trong cả nước." Luật là vậy. Tuy nhiên, điều đầu tiên để
con cái chúng ta được đến trường là phải có “Đơn”. Tiếp theo là các thủ tục
khác như khai sinh, hộ khẩu…
Để nộp được cái đơn cho con
cái, ở các thành phố lớn như TP.HCM, các bậc phụ huynh phải chầu chực, chờ đợi.
Các quy định tuyển sinh do ngành giáo dục đưa ra hàng năm triển khai xuống bị
“biến hình” đủ kiểu. Hậu quả là muốn con được “phổ cập” như Luật quy định thì
phụ huynh phải “chạy”, phải chực chờ nộp đơn và chờ xét duyệt.
Gần như trong quan hệ với cơ
quan công quyền, quan hệ dân sự hay tranh chấp, tất cả đều phải làm “Đơn” và
“Đơn xin”.
Nếu cái đồng hồ điện nhà bạn
bị hỏng hoặc chạy quá nhanh, dù là khách hàng của “ông” điện lực thì việc đầu
tiên của bạn là phải làm “Đơn xin”để được kiểm tra hoặc thay đồng hồ mới!
Hoặc đồng hồ nước qui trình cũng như vậy…
Ở thành phố, nếu nhà bị hỏng,
bị giột vào mùa mưa, muốn sửa chữa thì cũng phải có “Đơn” gửi phòng quản lý đô
thị. Nếu không, khi bao xi măng vừa về tới lập tức đã có người của cơ quan chức
năng xuất hiện lập biên bản vì “không xin phép”!
Nếu bạn là thanh niên, mới tốt
nghiệp và muốn đi làm, việc đầu tiên không thể thiếu là phải có “Đơn xin việc”.
Khi đã vào cơ quan làm việc,
nạn “Đơn xin” cũng chạy theo. Muốn nghỉ một buổi vì việc riêng, phải làm “Đơn
xin phép”.
Đơn xin… mặc quần
Chuyện xảy ra ở bệnh viện thuộc
vùng ĐBSCL. Thực hiện chủ trương chỉnh đốn phong cách, trang phục của Sở Y tế,
bệnh viện này quyết định toàn thể cán bộ, công nhân viên phải chuẩn hóa trang
phục, trong đó nữ giới phải mặc váy ngắn.
Với các nữ hộ lý, nữ y bác sĩ trẻ
tuổi thì đồng phục váy không có vấn đề gì. Nhưng với các chị em lớn tuổi, thân
hình không còn mi nhon, bắp chân đã quá khổ thì bắt mặc váy chẳng khác chi… đày
đọa! Họ mất ăn mất ngủ, chủ tịch công đoàn phải mở cuộc họp lắng nghe kiến nghị
của các nữ đoàn viên. Kết thúc cuộc họp, nguyện vọng chính đáng của chị em được
chuyển lên Ban Giám đốc.
Để có cơ sở giải quyết, giám đốc
yêu cầu phải có “đơn”. Thế là một lá đơn ký tên tập thể có tên là “Đơn xin… mặc
quần” do công đoàn chuyển lên cấp trên!
“Biến tướng” của đơn
Mới đây, tại cuộc họp của HĐND TP
Hồ Chí Minh, một lãnh đạo Q.1 đề xuất tăng mức phạt hành chính vì mức phạt hiện
nay quá thấp khiến nhiều người vi phạm sẵn sàng vi phạm nữa, sẵn sàng trả thêm
tiền phạt để tiếp tục “giải quyết” nhu cầu tiểu tiện nơi góc phố, lề đường!
Ở đây chúng ta không nói sâu vào
chuyện nên phạt nặng thêm như thế nào để người vi phạm không dám vi phạm. Điều
cần bàn là người dân ta có vẻ thích được “phạt”, thậm chí rất nhiều trường hợp
làm đơn “xin được phạt”!
Ở TP.HCM, không thiếu trường hợp
“chạy” để được phạt. Đó là trường hợp những người xây nhà trái phép, cất nhà
trên đất quy hoạch treo, làm nhà trên đất mua bằng giấy tay... Nếu xử lý theo
đúng quy trình thì vô cùng nhiêu khê, thậm chí phải bị đập nhà! Nhưng cũng
chính trong “quy trình”, lại có mục “phạt” hành chính rất thuận lợi nếu như đã
“lỡ” xây trái phép trên đất “có vấn đề”, chỉ cần được “phạt” là có thể hợp thức
hóa.
Hoặc cũng liên quan đến nhà cửa,
nếu bạn có nhu cầu sữa chữa nhà hay cơi nới thêm một chút, nếu làm đơn xin bình
thường để được cho phép thì rất nhiêu rắc rối. Nhiều người ở TP có kiểu “lách
luật” khá phổ biến là cứ tiến hành làm, sau đó “tự thú” bằng cách “xin được
phạt”. Đóng phạt xong, cầm biên lai xem như đã được hợp thức hóa.
Cách đây không lâu ở quận Tân
Bình có chuyện người dân làm đơn tập thể “xin đi ngược chiều” trên đường một
chiều! Lý do nếu đi vòng rất xa xôi và gây thêm nạn kẹt xe, còn nếu được đi
“ngược chiều” thì rất gần và giảm bớt kẹt xe!
Luật sư Nguyễn Văn Hậu, phó chủ
nhiệm Hội luật gia TP. HCM nhìn nhận: “Chúng ta đang cải cách hành chính theo tinh thần của Hiến pháp
mới, đề cao và tôn trọng quyền con người. Tuy nhiên, ở khâu thực hiện thì những
cái thuộc “quyền” con người vẫn chưa chuyển biến".
Ông Hậu phân tích:"Nạn “Đơn xin” là một ví dụ. Cái gì cũng phải làm đơn, trong
khi không phải ai cũng có kỹ năng này. Khi gặp việc cần phải “làm đơn” là khó
khăn cho người dân. Mặt khác, “Đơn xin” là dấu ấn của “xin – cho” trong khi
thực tế là “quyền” của người dân được Hiến pháp, luật pháp quy định rõ ràng…”
Theo Duy
Chiến
Vietnamnet
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét